بنلم خدا
سلام و احترام خدمت عزیزان گرامی امروزه با توجه به خشکی و کمبود اب در مزارع میتوان ازروش هایی استفاده کرد تا بتوان با انها اب در دسترس گیاه را فراهم اورد .نفوذ پذیری در خاک عامل مهمی برای رشد گیاه در خاک است . امروز با تاثیر بقایای گیاهی در نفوذپذیری بیشتر اشنا میشویم .
مقدمه :
محدوديت منابع آبي و بهره برداري پايدار از آن، نشان دهنده اهميت روز افزون مديريت منابع آب در حوزه هاي آبخيز است. وجود يا نبود پوشش گياهي مناسب و همچنين ويژگي هاي متفاوت خاک بر روي ميزان نفوذپذيري و توليد رواناب سطحي موثر است که نتيجه آن کاهش هدر رفت آب و يا ايجاد سيلاب هاي مخرب خواهد بود .
خاك مهمترین عامل تولید محصولات کشاورزي است. عملیات خاكورزي با تأثیر بر ویژگیهاي خاك بر عملکرد محصول مؤثر است. روشهاي شخم، نفوذ آب به خاك را تغییرمیدهند. افزودن بقایا به خاك، سبب بهبود نفوذ آب به خاك میشود برداشت محصولات کشاورزی از خاک، حجم عظیمی از مواد گیاهی، منبع انرژی و مواد غذایی به ویژه مواد آلی خاک به تدریج دچار نقصان شده و مقاومت خاک در برابر فرسایش آبی و بادی کاهش می یابد. یکی از راه های ممکن، ارزان و قابل اجرا برای افزایش مواد آلی در اراضی کشاورزی، برگرداندن بقایای محصولات زراعی به خاک است.
چراي بي رويه عامل اصلي تراکم خاک و کاهش نفوذپذيري در مراتع بود. و افزايش بقاياي گياهي مي تواند در کاهش تراکم خاک و درنتيجه بهبود خصوصيات هيدروليکي خاک موثر باشد.
نفوذ پذیری خاک ها در ایران :
در ایران به علت رعایت نکردن تناوب، انجام کشتهاي متراکم تک محصولی، عدم مدیریت صحیح ماده آلی و خاك ورزي شدید در هنگام کاشت محصول، بیشتر خاكهاي کشاورزي احتمالاً فاقد ساختمان مناسب و دچار نوعی فشردگی است عدم مدیریت صحیح ماده آلی و خاكورزي شدید، سبب فشردگی خاكهاي کشاورزي ایران شده است.
در صورتی که خاک کشاورزی نفوذ پذیری خوبی نداشته باشد با دو مشکل عمده مواجه خواهیم شد:
- توقف رشد ریشه گیاه و یا کندی رشد ریشه
- احتمال بروز بیماری های ریشه ای با منشاء باکتری یا قارچها
در مقابل اگر خاک بیش از حد نفوذ پذیر باشد شاهد مشکلات زیر خواهیم بود:
- تشنه شدن گیاه
- عدم جذب مواد غذایی توسط ریشه
علائم نفوذ پذیری کم در خاک :
- حتی با آبیاری زیاد علائم تشنگی در گیاه مشاهده می شود.
- آب به مدت طولانی روی سطح خاک باقی می ماند.
- رشد سبزینه ای و میزان محصول کاهش می یابد.
- کیفیت محصول کاهش می یابد.
- بیماری های ریشه مانند گموز بیشتر می شود.
- زردی یکنواخت و بروز کمبود آهن
حتی اگر آب و خاک شور نباشد به دلیل عدم آبشویی و نفوذ هوا به اعماق خاک شاهد بروز علائم شوری خواهید شد
ویژگی یک خاک خوب :
یک خاک خوب خاکی است که بعد از آبیاری حدود ۱ ساعت آب را نگه داشته و به تدریج آب پایین برود در صورتی که آب خیلی سریع پایین می رود باید بدانیم که بافت خاک ما بیش از حد سبک است و در صورتی که آب خیلی دیر پایین می رود باید بدانیم که بافت خاک بیش از حد سفت است .
نتیجه گیری :
منابع :
- نشریه اب و خاک /نفوذپذيري خاک و عوامل موثر بر آن در کاربري هاي مختلف در حوزه آبخيز تهم چاي، زنجان/واعظي عليرضا*, عباسي محمد, حيدري جلال
1395
- اثر روشهاي خاكورزي و مدیریت بقایاي گیاهی بر هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاك در تناوب گندم- ذرت /نشریه پژوهشهاي حفاظت آب و خاك ، عبدالمجید ثامنی سیدعلی اکبر موسوي جهانبخش میرزاوند ، صادق افضلی نیاو نجفعلی کریمیان /1394
- اثر مدیریت طولانی مدت بقایا، خاكورزي و مصرف کود نیتروژن بر عملکرد دانه ذرت (.L mays Zea(//و ویژگی هاي خاك/علیرضا صفاهانی لنگرودي تینا دادگر رضا پاسندي مریم علویان/ مجله علوم زراعی ایران//1395
